Powiększone migdałki podniebienne

Powiększone migdałki to dość często występująca przypadłość u dzieci. Czasami ustępuje po kilku dniach, czasami jednak ma bardziej trwały charakter, określany też przerostem migdałków.

Kiedy migdałki się powiększają

Migdałki są pierwszą barierą ochronną organizmu, zwłaszcza układu oddechowego i pokarmowego. W momencie kontaktu z bakteriami i wirusami zaczynają produkować limfocyty, które zwalczają zagrożenie. Konieczność wyprodukowania dużej ilości przeciwciał powoduje zwiększenie wielkości migdałków. Po zniknięciu zagrożenia wracają do swoich normalnych rozmiarów.

Powiększone migdałki najczęściej występują u małych dzieci między 3 a 10 rokiem życia, rzadko pojawiają się u osób dorosłych.

Stale powiększone migdałki u dzieci najczęściej są wynikiem:

• częstych infekcji gardła,
• alergii,
• zanieczyszczenia środowiska,
• wad anatomicznych nosogardła.

Najczęściej powiększeniu ulegają migdałki podniebienne oraz migdał gardłowy, zwany trzecim. W przypadku migdałków podniebiennych powiększenie jest obustronne, ale może zdarzyć się, że powiększony jest tylko jeden migdał. To sygnał do jak najszybszego wykonania badań, ponieważ może być to zwiastunem choroby nowotworowej.

Powiększone migdałki objawy

Czasowo powiększone migdałki są charakterystycznym symptomem stanu zapalnego.

Do charakterystycznych objawów należą:

• silny ból gardła,
• trudności w przełykaniu, nawet śliny,
• trudności z mówieniem,
• wysoka gorączka,
• złe samopoczucie,
• powiększone węzły chłonne.

Z dzieckiem należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który określi rodzaj infekcji (bakteryjna czy wirusowa) i zastosuje odpowiednie leczenie. Po kilku dniach objawy ustępują i migdałki wracają do pierwotnej wielkości.

Czasami jednak ich rozmiar pozostaje stale powiększony, wtedy pojawiają się:

• niedrożność nosa,
• mówienie przez nos,
• oddychanie przez usta,
• chrapanie,
• bezdechy nocne.

Nieleczone powiększone migdałki podniebienne powodują:

• wadę zgryzu,
• uszkodzenie węchu,
• stany zapalne uszu,
• wydłużoną budowę twarzoczaszki (twarz adenoidalna),
• stany zapalne innych narządów.

Powiększone migdałki – leczenie

W przypadku powiększenia migdałka gardłowego u małych dzieci stosuje się zasuszanie farmakologiczne, u starszych konieczne może okazać się wycięcie.

Przerost migdałków podniebiennych diagnozuje laryngolog, on też określa jego stopień (od 1 do 4). Najczęściej lekarz wykonuje rynoskopię przednią (wziernikowanie wydzieliny nosowej) oraz tylną (za pomocą lusterka). Endoskopię nosową i zdjęcia RTG wykonuje się u dzieci starszych. Po stwierdzeniu przerostu i określenia jego wielkości lekarz zaleca najczęściej wykonanie jednego z dwóch zabiegów: tonsillotomii lub tonsilektomii.

Tonsillotomia jest zabiegiem mniej inwazyjnym i polega na usunięciu tylko części przerośniętej migdałka i odsłonięciu gardła. Zalecana jest przy trudnościach z połykaniem pokarmów i w przypadku bezdechów sennych.

Tonsilektomia polega na całkowitym usunięciu migdałków i wskazaniem do jej wykonania są częste infekcje gardła, obturacyjne bezdechy nocne.